HEZIKETA

Neskek musika, dantza eta etxeko lanak egiten zituzten.
Maisuak apaizak ziren eta makil bat zuten trenarik gustokoena.
Ume txikiek txirikorda bat buruaren alde batera eramaten zuten, biluzik joaten ziren.
Papiros lanik onenak idazten zituzten eta zirriborroak harrietan.
Piramideen inguruan apur bat jakin behar zuten.
Klaseak egunsentian hasten ziren, baina bazuten tarterik jolasteko ere bai.
Gaur egun jantzita joaten dira eta maisuak ez dira apaizak.
Egileak: Argiñe Preboste, Ander Barrena, Ibai Blazquez, Ale Olivos eta Esther Padron.

Nola bizi ziren?

Egiziarrek bazekiten NIlo ibaia aprobetxatzen. Nilo inguruan ahateak eta txoriak ehizatzen zituzten, baina nekazariak ziren ere eta ura Nilotik ateratzen zuten. Ubideak eraikiz. Geometria garatua erabili zuten lurrak ureztatzeko.
EGILEAK: Argiñe Preboste,Ander BArrena, Ibai Blazquez, Alex Olivos eta Esther Padron

Gameluak

Gaur egun gameluak gauzak ermateko erabiltzen dituzten . Eta lehen garraiobide bezala eta gizon- emakumeak ez nekatzeko. Bere konkorrak ur biltegia bat bezala dute , ez dute ur asko behar.
EGILEAK: Oier Irisarri, Unai Andueza, Naroa Muruzabal, Fermin Zugasti eta Nerea Azagra

Kakalardoak

Aintzinako Egiton Kakalardoak jainko izaera zuen. Bizitza irudikatzen zuen animalia zen. Espiritu txarrak usatzeko ere erabilia izan da. Kakalardoak zorte ona ematen duten animaliatzat dituzte.

EGILEAK: Oier Irisarri, Unai Andueza, Nerea Azagra, Fermin Zugasti eta Naroa Muruzabal.

Faraoiak

Faraoiak pertsona pateretsuak ziren. Faraoiak erregeak ziren. Faraoiak piramideak egitera egintzen zuten. Faraoien sarkofagoek ahoa irekita zuten, pentsatzen zutelako beren semeak arnasa hartu zezakeela. Piramideek faraoien izenak hartzen zituzten; adibidez: Kefren, Mizerinos eta Keops. Faraoi emakumeak ere izan ziren; adibidez: Kleopatra.

EGILEAK: NIkoals Ezcaray, Sara Amatriain, Lola Correia eta Adrian Picado

Tenpluak

Gaur egun erlijio- elizkizunetarako eraikin publikoak dira. Tenpluak apaizek zuzendutakoa zen, bertan jainkoak bizi ziren.

Egileak:Gorka Arizpeleta, Ainhoa Frances, Iranzu Jorajuria, Lidia Abadiano eta Aimar Cerdan

Jainkoak

HORUS:
Horus garaia zerutar jainkoa zen.

AMON:
Jainko nagusia da. Airearen jainkoa da, ahari burua eta gizon gorputza du, baita faraoien aurpegia eta bi ahari adarrekin ere.

OSIRIS:
Nilo berritzearen ikurra zen. Nekazaritzaren jainkoa da.Ra eguzkiaren jainkoa da. Amon eta Ra jainkoak elkartu ziren eta Amon-Ra bihurtu ziren.

ISIS:
Isis jainkosa erregina daitua izan zen.

Egileak:Oier Irisarri, Unai Andueza, Nerea Azagra, Naroa Muruzabal eta Fermin Zugasti

Piramideak

Piramideek gaur egun irauten dute. Piramide ezagunenak Egipton dira: Kefren, Mizerinos eta Keops.
Duela 4500 urte inguru eraiki zituzten. Gizeh bailaran daude. Horixe da munduko 7. miraria. Gaur egun aurki dezakegun hiru piramideetatik handiena 147 metrokoa da, Kefren da.Piramideek nekazariak egiten zituzten, egun txarra egiten zuenean. Lehenengo lurra lixatu, gero menditik harriak hartzen zituzten eta piramideak eraiki.
Keops:ertaina da.
Mizerinos:txikia da.
Kefren:goian mantxa bat dauka. Kefrenek 147 metro neurtzen du
Mizerinos greziari egiptoko faraoi bat izan zen

Egileak:Gorka Arizpeleta, Ainhoa Frances, Iranzu Jorajuria, Lidia Abadiano eta Aimar Cerdan

Momiak

Momiekin gropuak kontserbatzen dira. Burbuine atera eta errexina sartu egiten da. Urdaia kendu, hesteak kendu, gibelak kendu, birikak kendu eta 4 ontzietan sartu egiten da.Gorpua gatzez estaltzen zuten, 40 egunez lehortzen edukitzen zuten. Gero bendatzen zuten.
Momia motak:
Momia naturalak:Beroarekin eta hotzarekin momifikatzen dira bakarrik.
Momia balsamatuak: Pertaonek momifikatutakoak.
Egileak: Sara Amatriain, Lola Correia, Adrian Picado eta Nikolas Ezcaray

Aintzinako Egipto eta gaur egun

Aintzinako Egipton jeroglifikoz idatzen zuten. Faraoien seioak bere oroitzapenak ziren. Gaur egun arabierraz hitz egiten dute. Egiptoko hiri eta herriak ibaiaren bi herzetan kokatzen dira. Hiribura Kairo da. Egipto Afrikan dago. Jende gehiena Kairon bizi da. Aintzinako zibilizazio aurreratuena Egipto zen. Momumentuak piramide mutzoa, esfigeak eta tenpluak dira.

Egileak: Unai Andueza, Oier Irisarri, Nerea Azagra, Naroa Muruzabal, Fermin Zugasti

NOLAKOA DA EGIPTO

Egipto, Afrikako iparraldean dago, bi basamortu garrantzitsu ditu: Libiakoa eta Saharakoa. Hiririk garrantzitzuenak Alexandria, Kairo, Giza, Suez... dira.

Egiptoko klima beroa eta lehorra da, Nilo ibaiak Egipto goitik behera gurutzatzen du eta ibaiaren ondoan jende gehiena bizi da.

Egiptoko landaretza gehiena Nilo inguruan eta basamortuko oasis batzuetan dago. Palmodoa gehien ikusten den zuhaitza da.
Egipton ur gutxi dagoenez animalia gutxi daude. Basamortuan gazela, azeria eta eskorpioak daude.

Andrea, Zuriñe, Martina, Ibai eta oihan P.

FARAOIAK

FARAOIAK

Egipton 400 faraoi baino gehiago izan ziren. Lehenengo faraoia Menes izan zen eta azkena Kleopatra izan zen.

Faraoiek jangoikoengandik poterea jasotzen zuten.

Faraoiek eta nobleek gustokoa zuten pantera eta lehoia bezalako pizti arriskutsuak ehizatzea.

Faraoiek aberastasun asko zituzten: bitxiak, urrea, jantziak...

Hauek izan ziren Egiptoko faraoi batzuk:

TUTANKAMON

Bere hilobiari esker famatua. Bere hilobia oso izkutatuta zegoen lur azpian. Eta ez zuten 1422. urtea arte aurkitu. Sarkofagoaren ondoan bitxiak zeuden.

RAMSES II

Bere garaian tenplu eta eskultura asko eraiki ziren.

Ramsesek tronoan 66 urte eman zituen.

Faraoia bere armadarekin kanpora ateratzen zen beste lurraldeak konkistatzera.

AJNATON ETA NEFERTITI

Senar emazteak izan ziren eta jainko bat aukeratu zuten: Aton zen.

Ekaitz, Aintzane, Nahia, Oihan E. eta Mikel

egipto

Egipton 3 kontimente elkartzen dira: Europa, Asia eta Amerika. Itsasoa mediterraneoa da. Egipto beti besteak bere kontra egon ziren. Egipton Afrikan dago. Egipto oso lehorra da, euririk egiten ez duelako. Herri guztiak Niloren inguruan daude. Nilo itsaso Gorrian hasi eta mediterraneoan bukatzen da. Basamortu asko du eta urik gabe ezin dira bizi, horrexegatik Ibaiaren inguruan kokatzen dira herriak eta hiriak. Nilo luzea da. Nilo Egipton itsasoratzen da. Nilo izenak arabiarraz "nil" hitzak harana esan nahi du.Egiptok inguruan Libia, Sudan eta Isreal ditu.Libra txanpona erabiltzen dute. Egipton arabieraz hitz egiten da.

Egileak: Argiñe Preboste, Ander Barrena, Alex Oliveros,Esther Padron, Ibai Blazquez

Egiptoko gaur egungo monumentoak

Egiptoko gaur egungo monumentuak




Mohamed Aliren mezkita .

Mezkitan ostiraletan elkartzen dira otoitz egitera musulmandarrak. Hau,Mohamed Aliren mezkita Egiptoko errege horren omenez egina dago. Erregea jaio zen 1805ean eta hil zen 1849 ean .Berari esker Egipto independientzia lortu zuen ,nahiz eta gero galduberriz








Alexandriako liburutegia

Duela 8 urte alexandriako liburutegi berria ireki zuten. Aintzinean Alexandriako liburutegi zaharra erre zen.





Kairoren Dorrea .

Gezira uhartean dago kokatuta dorre moderno hau.187 metroko altuera du. Afrikako dorre altuena da. Haren jantokian jan ditzakegu jaki ohikoenak eta aldi berean hiriko lekuak ikusi , oso abiadura motela giraka doa eta.


Josu,Unai,Arai,Mikel eta Miren R.

Gaur egungo janaria

Arroza , haragia eta fruitu lehorra



OSAGAIAK


-1/2 edalontzi ur edo salda
-2 edalontzi arroza
-Edalontzi ura erdi olio.
-2 edalontzi ura edo salda.
-2 goilarakada pinoi.
-2 goialarakada almedrak
-Laurden bat haragi xehetua
-Gatza eta piper hautsa

NOLA EGITEN DA?
• Lehenengo frijitu oliotan almendrak eta pinoiak. Dena atera , egunkari paperan utzi.
• Gero frijitu haragia oliotan eta bota gatza eta piper hautsa.
• Ondoren jarri ura edo salda irakiten eta arroza bota eta utzi 20 minutu.
• Azkenik, zerbitu beroa eta apaindu almendrekin eta pinoiekin.

Nora,Isabel,Eneko eta Juan David

Berenjena binagreta erara

OSAGAIAK

-1 kg berenjena beltzak,txikiak eta finak
-Baratzuri bat
-Komino
-Gatza
-Piper hautsa
-Kaiena
-Katilu txiki bat ozpin


NOLA EGIN

-Lehenengo kendu berenjenei puntak,

-Gero egosi uretan gatzarekin.

-Ondoren atera berenajenak eta utzi hozten

-Gero baratzuriak ,komino, gatza,piper hautsa eta kaiena nahastu .

-Ondoren berenjenari mozketa bat egin eta aurreko nahasketan bota.

-Gero jarri plater batean ozpina , berenjenak eta nahasketa

-Azkenik 2 egun pasa eta gero jan.


Nora,Isabel,Juan David eta Eneko

Egiptoko ekosistemak

Bi ekosistema daude: Nilo ondoko ekosistema eta basamortuko ekosistema. Ekosistema horietan animalia hauek daude:

Txakalak: mota askotakoak daude. Ile asko daukate. Ilea marroia, beltza eta txuria da. Hortz zorrotzak dituzte. Begi marroiak dituzte. Haragijaleak dira.

Hienak ere daude: marroiak dira eta puntu beltzak dituzte. Belarriak biribilak dauzkate. Haragia jaten dute.

Krokodiloa: uretan eta lurrean bizi dira. Arrastaka bizi dira. Berde kolorekoak dira, hortz zorrotzak dituzte eta azalean ezkatak dituzte. Haragijaleak dira.

Pellok eta Nereak idatzia