29 nov 2010
ARGA PARKEA
Hona hemen,egindako zerrendak :
Arga Parkean animalia hauek ikusi genituen.
UGAZTUNAK :
-Txakurra
-Jendea
HEGAZTIAK
-Txolarrea
-Ahateak
-Usoa
-Zozoa
ARRAINAK
-Gobioa
-Alburnua
-Txipa
-Amuarraina
NARRASTIAK
-Sugandila
-Sugea
ANFIBIOAK
-Igela
-Apoa
ORNOGABEAK
-Marigorringo
-Tximeletak
-Zizarea
-Inurria
-Barraskiioa
-Armiarma
BIZIGABEAK
-Bankuak
-Farolak
-Zakarrontziak
-Zubiak : Mihiluze eta igerilekura joaten dena
8 sept 2010
Kurtso berria
Irailan gaude eta hau dela eta , kurtso berriari hasiera eman behar diogu eta gure blog txiki hau ere berriz,martxan jarriko dugu.
Aurten 1. mailan gaude eta kurtso honetan ikasleek egingo dituzten lanak hemen plazaratuko ditugu.
Uda pasata,berriz, ONGI ETORRI!
1 jun 2010
Amonaren biografia
Iruñean jaio zen 1948.urtean.
Txikitan oso polita zen eta txikia.
Dantzatzea gustatzen zitzaion.
Orain ile marroia du.
Gurekin egotea gustatzen zaio .
Irati Sarria
Blanca,nire amona, Ibirikun jaio zen 1930 ko apirilaren 1 ean .
Ikasle oso ona zen.
Txikitan jolastea gustatzen zitzaion.
Hilda dago.
Mikel Agustino
30 may 2010
Nire anaia
Nire anaia da.Iruñean jaio zen , 2004ko uztailaren 7 an.
Motorrekin jolastea gustatzen zitzaion.
Orain futbolean jolastea gustatzen zaio.
Irati Lazcano.
Anaia Alex deitzen da . Iruñean jaio zen 2002ko uztailaren 22 an.
Txikitan ile beltza zeukan.
14 hilabeterekin ikasi zuen oinez ibiltzen..
Kotxeak gustatzen zitzaizkion .
Orain handia da eta ile beltza du. Futbola guztatzen zaio .
Diego
Nire aitonaren biografia
Egilorren jaio zen 1928eko ekainaren 4an.
Oso polita zen futbola gustatzen zitzaion. Orain paseatzea gustatzen zaio eta animaliak ikustea guztatzen zaio.
Nora
Felix deitzen da.
Irunan jaio zen , 1946.urtean.Txikitan oso mugitua,.arduratsu eta ikusmin onena zen.
Irakurtzea eta kirolak gustatzen zitzaion.
Laborategi batean lan egiten du.
Sudokuak eta irakurtzea gustatzen zaio.
Maialen
Nire aitaren biografia
Barakaldon jaio zen azaroaren13 an.
Txikitan urduri xamara zen.
Mendira joatea guztatzen zitzaion.
Orain mendiko gidaria da eta ezkalada egitea gustatzen zaio.
Miren Emmanuel
Aita Cesar deitzen da.
Iruñean jaio zen 1972 urtean.
Txikitan beltzarana eta negartia zen.
Futbola eta zezenak gustatzen zitzaizkion.
Orain Daldaraginen lan egiten du eta futbola gustatzen zaio.
Miren Rodrigo
Nire amaren biografia
Txikitan berritsu eta alaia zen.
Lagunekin jolastea gustatzen zitzaion.Orain lanera joaten da eta bere familiarekin egotea gustatzen zaio.
Patxi Erdozain
Nire ama Irune deitzen da.
Eibarren jaio zen.1968eko ekairen 15ean jaio zen.Txikitan negartia eta ile gutxi zuen.Jolasak,baserria eta hondartzan ibiltzea gustatzen zitzaion.
Orain lana ,bere semearekin egotea eta liburuak gustatzen
zaizkio.
Unai Ria
26 may 2010
Isaac Osei Wuiafe nire aita da. Ghanan jaio zen 1964. urtean. Txikitan potolotxoa eta indartsua zen. Futbolera jolastea gustatzen zitzaion. Orain piska bat potoloa da eta zinema gutatzen zaio.
Martina
Julie Ball nere ama da. Inglaterran jaio zen 1963. urtean. Txikitan txikia eta piska bat lodia zen. Idaztea gustatzen zitzaion. Orain altua da eta mendia gustatzen zaio.
Urko
25 may 2010
Nahia Estebanez
Nik bi urte eta erdi nituenean sehaskatik jausi nintzen. Handik aurrera gurasoek sehaska gorde zuten eta lurrean koltxoi bat jarri zidaten lo egiteko.
Mikel Gorostieta
Txikia nintzenean erosketak egiteko erabiltzen dugun karroan sartzen nintzen. Egun batean etxean nengoela karroan sartu nintzen eta amak ez ninduen aurkitu. Amak susto handia hartu zuen.
Asier Arteaga
Bi urte nituenean asko gustatzen zitzaidan putzuetan salto egitea. Egun batean putzu batean erori nintzen eta den dena busti nintzen.
Ibai Sainz
Hamazazpi hilabetekin oinez ibiltzen ikasi nuen. Txikitan txikia eta argala nintzen eta jolastea gustatzen zitzaidan. Orain handia naiz eta Bob Esponja gustatzen zait.
Aintzane Irisarri Cenoz naiz. Iruñean jaio nintzen 2002ko abenduaren 13an.
Txikia eta potola nintzen. Urte batekin oinez ibiltzen ikasi nuen. Eraikuntzak gustatzen zitzaizkidan. Orain argala naiz eta telebista ikustea gustatzen zait.
Andrea Martinez Ruiz naiz. Iruñean jaio nintzen. Bederatzi hilabetekin oinez ibiltzen ikasi nuen. Jolastea gustatzen zitzaidan. Orain handia naiz eta Jone eta Jareinekin jolastea gustatzen zait.
Jokin Azkona Saiz naiz. Iruñean jaio nintzen 2002ko azaroaren 25ean. Urte batekin oinez ibiltzen ikasi nuen eta futbola gustatzen zitzaidan. Orain handia naiz eta parkean jolastea gustatzen zait.
23 may 2010
Nire biografia
Iruñean jaio nintzen 2020eko apirilaren 2an.
Ile horia nuen. Begi marroiak nituen. Oso polita nintzen.
12 hilabeekin ikasi nuen oinez ibiltzen.
Txupetea gustatzen zitzaidan.
Orain ile horia dut, begi marroiak ditut eta handia naiz.
Orain txakurrak gustatzen zaizkit.
Gorka naiz
Iruñean , Bideko Ama ospitalean jaio nintzen 2002 urteko ekainaren 6an. Txikitan , polita eta
txikia nintzen . Hamaika hilabeteekin ikasi nuen ibiltzen . Kotxeak gustatzen zitzaizkidan . Orain altua eta betaurrekoduna naiz . Animaliak gustatzen zaizkit
Eneko naiz.
Iruñean,Bideko Ama ospitalean jaio nintzen 2002 urteko abenduaren 25an. Txikitan txikia eta
polita nintzen.
Hemezortzi hilabeteekin ikasi nuen ibiltzen
Jatea guztatzen zitzaidan.
Orain handia eta argala naiz.
Futbola eta eskubaloia guztatzen zait.
Ni Juan David naiz.
Calin ( Colombia ) jaio nintzen 2002ko urtarrilaren 7an
Ile motza eta begi marroiak nituen.
2003an ikasi nuen ibiltzen.
Telebista ikustea,margotzea eta igerilekua gustatzen zitzaidan.
Orain handia eta begi marroiak ditut.
Orain futbola gustatzen zait.
9 may 2010
Ninia nintzenean...
Isabel
Hau hiru urte baino gutxiago nituenean gertatu zen:
Aiton- amonen etxean nengoela aitatxik gurutzegramak utzi eta komunera joan zen. Nik gurutxegramak eta boligrafo berezia ezkutatu nituen. Hauen ordez,paper zahar bat eta arkatz bat jarri nituen. Aitatxi itzuli zenean, esan zuen: “Pero que coño es esto.”
Pello
Egun batean haurtzandegian Olentzero etorri zen eta nire lagun guztiek txupetea ematen zioten. Nik ez nuen txupetea erabiltzen hatza zurrupatzen nuelako. Eta orduan hatza eskaini nion.
Arai
Behin, nik eta nire lehengusuak, arrautzak hartu genituen Bilbon. Ireki genuen balkoiaren atea eta arrautzak jendearen burura bota genituen. Zolura bota nintzen nik. Eta nire lehengusua
ikusi zuten.
Josu
Proiektu berria :nire senideen biografiak
21 abr 2010
HEZIKETA
Neskek musika, dantza eta etxeko lanak egiten zituzten.
Maisuak apaizak ziren eta makil bat zuten trenarik gustokoena.
Ume txikiek txirikorda bat buruaren alde batera eramaten zuten, biluzik joaten ziren.
Papiros lanik onenak idazten zituzten eta zirriborroak harrietan.
Piramideen inguruan apur bat jakin behar zuten.
Klaseak egunsentian hasten ziren, baina bazuten tarterik jolasteko ere bai.
Gaur egun jantzita joaten dira eta maisuak ez dira apaizak.
Egileak: Argiñe Preboste, Ander Barrena, Ibai Blazquez, Ale Olivos eta Esther Padron.
Nola bizi ziren?
Egiziarrek bazekiten NIlo ibaia aprobetxatzen. Nilo inguruan ahateak eta txoriak ehizatzen zituzten, baina nekazariak ziren ere eta ura Nilotik ateratzen zuten. Ubideak eraikiz. Geometria garatua erabili zuten lurrak ureztatzeko.
EGILEAK: Argiñe Preboste,Ander BArrena, Ibai Blazquez, Alex Olivos eta Esther Padron
Gameluak
Kakalardoak
Faraoiak
Faraoiak pertsona pateretsuak ziren. Faraoiak erregeak ziren. Faraoiak piramideak egitera egintzen zuten. Faraoien sarkofagoek ahoa irekita zuten, pentsatzen zutelako beren semeak arnasa hartu zezakeela. Piramideek faraoien izenak hartzen zituzten; adibidez: Kefren, Mizerinos eta Keops. Faraoi emakumeak ere izan ziren; adibidez: Kleopatra.
EGILEAK: NIkoals Ezcaray, Sara Amatriain, Lola Correia eta Adrian Picado
20 abr 2010
Tenpluak
Jainkoak
HORUS:
Horus garaia zerutar jainkoa zen.
AMON:
Jainko nagusia da. Airearen jainkoa da, ahari burua eta gizon gorputza du, baita faraoien aurpegia eta bi ahari adarrekin ere.
OSIRIS:
Nilo berritzearen ikurra zen. Nekazaritzaren jainkoa da.Ra eguzkiaren jainkoa da. Amon eta Ra jainkoak elkartu ziren eta Amon-Ra bihurtu ziren.
ISIS:
Isis jainkosa erregina daitua izan zen.
Egileak:Oier Irisarri, Unai Andueza, Nerea Azagra, Naroa Muruzabal eta Fermin Zugasti
Piramideak
Piramideek gaur egun irauten dute. Piramide ezagunenak Egipton dira: Kefren, Mizerinos eta Keops.
Duela 4500 urte inguru eraiki zituzten. Gizeh bailaran daude. Horixe da munduko 7. miraria. Gaur egun aurki dezakegun hiru piramideetatik handiena 147 metrokoa da, Kefren da.Piramideek nekazariak egiten zituzten, egun txarra egiten zuenean. Lehenengo lurra lixatu, gero menditik harriak hartzen zituzten eta piramideak eraiki.
Keops:ertaina da.
Mizerinos:txikia da.
Kefren:goian mantxa bat dauka. Kefrenek 147 metro neurtzen du
Mizerinos greziari egiptoko faraoi bat izan zen
Egileak:Gorka Arizpeleta, Ainhoa Frances, Iranzu Jorajuria, Lidia Abadiano eta Aimar Cerdan
Momiak
Momiekin gropuak kontserbatzen dira. Burbuine atera eta errexina sartu egiten da. Urdaia kendu, hesteak kendu, gibelak kendu, birikak kendu eta 4 ontzietan sartu egiten da.Gorpua gatzez estaltzen zuten, 40 egunez lehortzen edukitzen zuten. Gero bendatzen zuten.
Momia motak:
Momia naturalak:Beroarekin eta hotzarekin momifikatzen dira bakarrik.
Momia balsamatuak: Pertaonek momifikatutakoak.
Egileak: Sara Amatriain, Lola Correia, Adrian Picado eta Nikolas Ezcaray
Aintzinako Egipto eta gaur egun
Aintzinako Egipton jeroglifikoz idatzen zuten. Faraoien seioak bere oroitzapenak ziren. Gaur egun arabierraz hitz egiten dute. Egiptoko hiri eta herriak ibaiaren bi herzetan kokatzen dira. Hiribura Kairo da. Egipto Afrikan dago. Jende gehiena Kairon bizi da. Aintzinako zibilizazio aurreratuena Egipto zen. Momumentuak piramide mutzoa, esfigeak eta tenpluak dira.
Egileak: Unai Andueza, Oier Irisarri, Nerea Azagra, Naroa Muruzabal, Fermin Zugasti
Egipto, Afrikako iparraldean dago, bi basamortu garrantzitsu ditu: Libiakoa eta Saharakoa. Hiririk garrantzitzuenak Alexandria, Kairo, Giza, Suez... dira.
Egiptoko klima beroa eta lehorra da, Nilo ibaiak Egipto goitik behera gurutzatzen du eta ibaiaren ondoan jende gehiena bizi da.
Egiptoko landaretza gehiena Nilo inguruan eta basamortuko oasis batzuetan dago. Palmodoa gehien ikusten den zuhaitza da.
Egipton ur gutxi dagoenez animalia gutxi daude. Basamortuan gazela, azeria eta eskorpioak daude.
Andrea, Zuriñe, Martina, Ibai eta oihan P.
FARAOIAK
FARAOIAK
Egipton 400 faraoi baino gehiago izan ziren. Lehenengo faraoia Menes izan zen eta azkena Kleopatra izan zen.
Faraoiek jangoikoengandik poterea jasotzen zuten.
Faraoiek eta nobleek gustokoa zuten pantera eta lehoia bezalako pizti arriskutsuak ehizatzea.
Faraoiek aberastasun asko zituzten: bitxiak, urrea, jantziak...
Hauek izan ziren Egiptoko faraoi batzuk:
TUTANKAMON
Bere hilobiari esker famatua. Bere hilobia oso izkutatuta zegoen lur azpian. Eta ez zuten 1422. urtea arte aurkitu. Sarkofagoaren ondoan bitxiak zeuden.
RAMSES II
Bere garaian tenplu eta eskultura asko eraiki ziren.
Ramsesek tronoan 66 urte eman zituen.
Faraoia bere armadarekin kanpora ateratzen zen beste lurraldeak konkistatzera.
AJNATON ETA NEFERTITI
Senar emazteak izan ziren eta jainko bat aukeratu zuten: Aton zen.
Ekaitz, Aintzane, Nahia, Oihan E. eta Mikel
19 abr 2010
egipto
15 abr 2010
Egiptoko gaur egungo monumentoak
Mohamed Aliren mezkita .
Mezkitan ostiraletan elkartzen dira otoitz egitera musulmandarrak. Hau,Mohamed Aliren mezkita Egiptoko errege horren omenez egina dago. Erregea jaio zen 1805ean eta hil zen 1849 ean .Berari esker Egipto independientzia lortu zuen ,nahiz eta gero galduberriz
Alexandriako liburutegia
Duela 8 urte alexandriako liburutegi berria ireki zuten. Aintzinean Alexandriako liburutegi zaharra erre zen.
Kairoren Dorrea .
Gezira uhartean dago kokatuta dorre moderno hau.187 metroko altuera du. Afrikako dorre altuena da. Haren jantokian jan ditzakegu jaki ohikoenak eta aldi berean hiriko lekuak ikusi , oso abiadura motela giraka doa eta.
Josu,Unai,Arai,Mikel eta Miren R.
12 abr 2010
Gaur egungo janaria
OSAGAIAK
-1/2 edalontzi ur edo salda
-2 edalontzi arroza
-Edalontzi ura erdi olio.
-2 edalontzi ura edo salda.
-2 goilarakada pinoi.
-2 goialarakada almedrak
-Laurden bat haragi xehetua
-Gatza eta piper hautsa
NOLA EGITEN DA?
• Lehenengo frijitu oliotan almendrak eta pinoiak. Dena atera , egunkari paperan utzi.
• Gero frijitu haragia oliotan eta bota gatza eta piper hautsa.
• Ondoren jarri ura edo salda irakiten eta arroza bota eta utzi 20 minutu.
• Azkenik, zerbitu beroa eta apaindu almendrekin eta pinoiekin.
Nora,Isabel,Eneko eta Juan David
Berenjena binagreta erara
OSAGAIAK
-1 kg berenjena beltzak,txikiak eta finak
-Baratzuri bat
-Komino
-Gatza
-Piper hautsa
-Kaiena
-Katilu txiki bat ozpin
NOLA EGIN
-Lehenengo kendu berenjenei puntak,
-Gero egosi uretan gatzarekin.
-Ondoren atera berenajenak eta utzi hozten
-Gero baratzuriak ,komino, gatza,piper hautsa eta kaiena nahastu .
-Ondoren berenjenari mozketa bat egin eta aurreko nahasketan bota.
-Gero jarri plater batean ozpina , berenjenak eta nahasketa
-Azkenik 2 egun pasa eta gero jan.
Nora,Isabel,Juan David eta Eneko
10 abr 2010
Egiptoko ekosistemak
Txakalak: mota askotakoak daude. Ile asko daukate. Ilea marroia, beltza eta txuria da. Hortz zorrotzak dituzte. Begi marroiak dituzte. Haragijaleak dira.
Hienak ere daude: marroiak dira eta puntu beltzak dituzte. Belarriak biribilak dauzkate. Haragia jaten dute.
Krokodiloa: uretan eta lurrean bizi dira. Arrastaka bizi dira. Berde kolorekoak dira, hortz zorrotzak dituzte eta azalean ezkatak dituzte. Haragijaleak dira.
Pellok eta Nereak idatzia
26 mar 2010
Antzinako egiptok eraikitako arkitektura da. Harriz egindako lehenengo arkitektura erraldoia da, k. a.III. milurtean garatutakoa.
Arkitekturaren ezaugariak
Zibil eta militarrerako buztina erabiltzen zuten arkitektura erlijiosoan berriz harria ziurrenik eraikin erlijiosoei biziraupen amaigabea eman nahiko zietelako. Arkitektura erlijiosoa heriotzarekin, eta beras hie ondorengo bizitzarekin loturi dagoenez,
Betikotasunaren ideiari atxikiri dago. Eraikuntza sistema sinpelak
Erabili zituzten, pilaketan eta arkitektura arkitrabatuan oinarrituta.
Formak ere nahiko sinpleak dara, zurez-palmondoz-eraikitako arki-
Tektura irudikatzen da harrizkoetan. Dena den, erraldoita, unda arkitektura honen bereizgarri nagusiena.
Egileak: Josetxo Alonso eta Marcos Padrón
Egiptoko eraikin nagusiak
Hauek ziren egiptiarren eraikin nagusiak:
1.Hilobiak
-Mastabak: zaharrenak dira.
-Piramideak: oinplano laukizuzeneko piramideak dira erregeen hilobiak.
-Hipogeoak: harkaitzetan zein lurpean induzitako gorpu-ganberak dira.
2.Tenpluak: jainkoen egoitzak dira.
Egilea: Amets Perez
Aitzinako Egiptoko erlijioa
Aitzinako Egiptoko erlijioa
Aitzinako Egiptoko erlijioa politeista zen, hau da, jainko batengan baino gehiagorengan sinesten zuten. Hasieran animalia itxurako jainkoak gurtzen zituzten, jainko zoomorfoa esaten zaiona. Animaliarik erabilgarrienak eta sakratuenak jainkotu zituzten esaten baterako krokodiloa Niloren ur-goraldia iragartzen zuena, ibisa, sugeak jaten zituzten hegaztiak.
Oraindik zutik dira egiptoar jainkoei eskainitako tenpluak handienak Karnakeko tenpluak da, Luxor hirian dagoena.
Egileak: Ornella Pappalardo eta Saray Ciaurriz
Egiptoko elikadura
Egiptoarrak nekazari onak ziren eta bero asko eta euri gutxi egin arren produktu asko lantzeko gai ziren, adibidez, Garia, Garagarra, Porruak, Babarrunak Tipulak, Azak, letxua, meloiak, datilak, eta pikuak.
Egiptoarrak elikadura oso ona zuten Arrain,Barazkietan,Haragian,zerealetan, eta frutan oinarrituta.
§ Elikagai nagusiak
Elikagai nagusiak hauek ziren
-Garia
-garagarra
-Datilak
-Mahatsak
-Pikuak
-Uraza
-Tipula
-txitxirioak
-Arraia
-Arkumea
§ Sukaldaritza
Falafelak ( txitxirioekin egindako kroketak )eta Humusa ( txitxirioen patea ), oso famatuak dira.
Errezeta: Falafela
§ Osagaiak
Txitxirio baso bat
Tipula bat
Oliba olioa
Baratxuriak
Espezieak: Pimenta beltza, kuminoa
§ Materiala
Irabiagailua
Ontzi bat
Zartagina
§ Nola egin
Lehenengo txitxirioak beratu
Gero beste osagaiekin nahastu
Ondoren irabiagailuarekin txikitu
Azkenik bolak egin eta frijitu.
Egileak: Martin Daroca eta Odei Hijarrubia
Islama
Islama
Mahoma izan zen islamaren fundatzailea eta profeta nagusia.
Islamaren liburu sakratua korana da. Musulmanek bere bizitzan zer egin behar duten adierazten du koranak.
Musulmanek jainko bakarrarengan sinesten dute. Ala du
Izena. Gauza guztien sortzailea da, betierekoa eta ona.
Musulmanek bost arau nagusi dituzte.
Fedearen aitortza. Musulmanek hitz hauek esaten dituzte da
Jainko bakarra, eta Mahona harten profeta.
25 mar 2010
Egiptoarrak eta artea
Egiptoarrak eta artea
Egiptoarrak oso arau zorrotzak ezarri zituzten gizakiak trubikatzen: osorik agertu behar zuen beti, aldaka aurrez zutela,baina burua, hankak ertainak,aldiz,albotik ikusita, gorputz atalean proportzioak zaintzeko, margolana 361 laukitxoetan zatitzen zutela, hau da, hemezortzi laukitxo bertikalean eta hemeretzi laukitxo horizontalean burua hiru laukitxo hartzen zituzten : sorbaldatik belaunetarako zatiak hamar laukitxo,eta gainerako laukitxoek, belaunetatik oinetarainoko zatia.
Egileak: Lucia Lozano, Iraia Pacheco, Irune Armendariz
Egipziarren idazkera
Idazkera aintzinako Mesopotamian hasi zen (guxi gora behera gaur Irak dagoen tokian) . Idatzitako lehenengo gauzak euren animalien zerrendak izan ziren, honetarako marrazki sinpleak erabiliz. Behi baten buruak, esaterako, abere hori irudikatzen zuten. Eta bi ikur elkartuz, hitz berriak sortzen idazkera mota honi piktograma deitzen zaio marrazkie bidez idazten zutelako.Sinbolo hauek egiteko punta zorrotzeko kanabera bat erabiltzen zuten eta buztinezko oholtso bat. Kanaberak buztinan uzten zituzten piktogramei idazkera kuniformea dietzen zaie. Forma hori, kuina edo falka, zutelako. K.A. 3000 urtearen inguruan idazkera piktoriko beste mota bat asmatu zen egipton. Hieroglifiko (idazkera sakratua) izenez ezagutzen ziren senu batzuk erabiliz ideiak nahiz gauzak sinnboliza ziteskeen. Idazkera kuniformearen aldean bazuen alde onik: hieroglifikoen bidez poemak eta lege zein medikuntza lanak idatz zitezkeen. Baina idazkera hieroglifikoa oso motela zen. Beraz, egiptoarrek Beste idazkera mota bat asmatu zuten, hieratikoa izenekoa. Hieroglifikoak utzi zituzten monumentoetan idazteko eta bizitza arruntarako erabiltzen zuten hieratikoa. Honetaz gain, egiptoarrak izan ziren papera erabili zuten lehenak. Papiro zurtoiak moztu eta elkartu egiten zituzten lauki bat osatuz. Gainean beste geruza bat jartzen zioten, gero lamina prentzatu eta leundu egiten zuten, berdintzeko.